حتماً برای شما هم پیش آمده که بعد از گرفتن عکس  با مشکلاتی نظیر تار بودن یا وضوح پائین آن مواجه شده اید. شاید برای خیلی ها که عکاسی را بطور حرفه ای دنبال نمی کنند سوال باشد که چرا گاهی این مشکل پیش می آید و چطور می شود برای همیشه این مشکل را از بین برد.

این قابلیت (فوکوس) برای تنظیم شدن فاصله کانونی لنز به منظور وضوح بیشتر تصویر انجام می شود. مثال خوبی که در این زمینه می توان زد ذره بینی است که در دوران کودکی به دست می گرفتیم و آنقدر عقب و جلو می بردیم تا شی مورد نظرمان را  بزرگتر و با وضوح بیشتر ببینیم.

تمامی دوربین های دیجیتال از قابلیت فوکوس برخوردارند. تنها اختلاف موجود بین آنها مربوط به نوع و چگونگی کارکرد سیستم فوکوس آن است.

 

فوکوس اتوماتیک

در دوربین های جدیدتر ، سیستمی تعبیه شده با نام فوکوس اتوماتیک(Auto Focus)  که با AF  شناخته می شود. طریقه ی کار این نوع فوکوس معمولا بدین صورت است که وقتی شما شاتر را تا نیمه فشار می دهید ، اشعه ای در جهت لنز و موازی آن به سمت جلو منتشر می شود. بعد از برخورد با سوژه ،  لنز دوربین ، آن اشعه را دیده و زمان رفت و برگشت را با احتساب سرعت انتشار آن محاسبه می کند تا فاصله لنز با سوژه مشخص شود. در این حالت لنز می تواند بطور صحیح بر شیء مورد نظر فوکوس داشته باشد. حال برای آنکه تصویر را ثبت کنیم بدون اینکه شاتر را رها کنیم، آن را تا آخر می فشاریم تا عکس دلخواه ثبت شود.

استفاده از سیستم فوکوس اتوماتیک برای کسانی که عکاسی را بطور حرفه ای دنبال نمی کنند یا در مواقعی که سرعت عکسبرداری اهمیت دارد بسیار کارامد است. این سیستم در برخی از دوربین ها قابلیت Continues  را نیز دارد به این معنا که مادامی که شاتر را تا نیمه نگه داشته اید عملیات فوکوس انجام می شود. این قابلیت در مواقعی کاربرد دارد که سوژه ها ثابت نیستند و دائم در حال حرکتند بطور مثال برای عکسبرداری در استادیوم های ورزشی ، استفاده از این فوکوس ، بسیار کاربردی می شود . گزینه ی مربوط به این قابلیت در دوربین ها ،  AI Servo  می باشد.

این فوکوس در حالت عادی، تمرکز را در وسط تصویر انجام می دهد که به آن حالت Center  می گویند ولی فوکوس های پیشرفته تر ، این قابلیت را دارند که  بتوان حالت آنها را تغییر داد و یا حتی تنظیماتی اعمال کرد که فوکوس را بجای یک نقطه ، در چندین نقطه انجام دهد.

این سیستم خودکار فوکوس دارای معایب و نواقصی نیز هست. در اغلب مواقع که نور کم می باشد یا کنتراست به مقدار قابل قبولی نیست، امکان بهره بردن از آن نخواهد بود . به عبارتی سیستم دچار خطای تشخیص شده و نمی تواند فوکوس دقیق و کاملی انجام دهد. ضمن اینکه عملیات "فوکوس خودکار متداوم" عمر باطری را کم کرده و نیاز به شارژ کردن را بیش از پیش می کند.

در برخی از دوربین ها ممکن است با عباراتی دیگری نظیر One shot  و AI Focus   برخورد کنید.

One shot  حالتی از فوکوس است که شما بوسیله آن می توانید عملیات فوکوس را به ازای هر بار نگه داشتن شاتر داشته باشید. اجازه دهید مثالی بزنیم. فرض می کنیم شما قصد عکس گرفتن از یک گلدان را دارید. طبیعی است که نه گلدان در حرکت خواهد بود و نه شما نیاز به عکسبرداری سریع دارید. در این حالت این گزینه به کار شما می آید. نحوه ی کار آن بدین صورت است که شما شاتر را تا نیمه فشار می دهید و عملیات تنظیم لنز تا پیدا کردن بهترین فاصله انجام می شود. به محض یافتن اولین شیء و بهترین فاصله ، عملیات تنظیم به پایان رسیده و آماده عکسبرداری می شود. این بدان معناست که اگر شیء حرکت کند یا فاصله شما تغییر کند ، دوربین بطور خودکار فوکوس مجدد انجام نمی دهد و شما مجبورید شاتر را رها کرده و دوباره تا نیمه فشار دهید که عملیات فوکوس مجدداً انجام شود. حسن این کار در مصرف کمتر باطری می باشد.

 

گزینه بعدی که احتمالا در دورین های خود آنرا ببینید AI Focus  می باشد.

این گزینه چیزی بین دو حالت قبل است. ( َAF continues   و One shot   ) .  زمانیکه شما شاتر را تا نیمه فشار می دهید ، فوکوس بطور خودکار روی شی مورد نظر انجام می شود و ثابت می ماند. این حالت تا زمانیکه که شی حرکت نکند و یا شما فاصله تان را تغییر ندهید ثابت مانده و به محض جابجایی یا حرکت ،  سیستم فوکوس مجدداً فعال شده و تنظیم مجدد انجام می دهد و دیگر نیازی به رها کردن و دوباره گرفتن شاتر نیست.

 

 

فوکوس دستی  Manual Focus

این فوکوس که با MF) ) شناخته می شود برعکس حالت بالا بوده و تمام تنظیمات باید دستی اعمال شود. گفتنی است که این قابلیت را فقط در دوربین های حرفه ای و نیمه حرفه ای می توان دید. کاربرد آن دلایل متنوعی می تواند داشته باشد. بطور مثال در جایی که به دلیل نور یا کنتراست کم ، خود دوربین نمی تواند بطور اتوماتیک فوکوس داشته باشد . عکاس می بایست تنظیمات  فاصله و فوکوس را بصورت دستی در دوربین انجام دهد یا در دوربین های SLR  با حلقه ی جلویی لنز که مخصوص این کار است انجام دهد . بطور مثال گاهی عکاس می خواهد به عمد تصویری را تار یا با وضوح بیشتر بگیرد . در این صورت نیز ، دستی کردن فوکوس نیاز است.